Serie online meetings Literair vertalen: Fins-Nederlands

Introductiecursus literair vertalen:

Voorafgaand aan de taalspecifieke meetings Fins-Nederlands volg je de introductiecursus literair vertalen waarin je in algemene zin leert over literair vertalen. Klik op de link om het programma en de data te bekijken.

Online meetings:

Tijdens de interactieve workshops kun je de theorie en technieken toepassen die je in de introductiecursus hebt geleerd. Je vertaalt voor elke bijeenkomst een tekst, die de docent zal nakijken, en tijdens de bijeenkomst zullen we de vertalingen in groepsverband bespreken. Daarnaast zal de docent uit eigen vertaalpraktijk voorbeelden aandragen van wat er allemaal bij literair vertalen komt kijken.

'Als vertaler dien je niet alleen een gedegen kennis van de brontaal te bezitten. Je moet ook het Nederlands goed beheersen.'

Het Fins komt uit een andere taalfamilie dan het Nederlands, en daardoor moet je vaak flink jongleren met de brontekst om een goedlopende Nederlandse tekst te creëren. Want dat is een van je belangrijkste taken: ervoor zorgen dat de lezer niet merkt dat het om een vertaling gaat. Dat betekent in het geval van het Fins dat je soms behoorlijk veel vrijheid moet nemen, dat je enerzijds veel meer woorden nodig hebt dan in de brontekst het geval is (een uitloop van 50% is niet ongewoon), terwijl je anderzijds moet durven te schrappen als een auteur breedvoeriger is dan nodig. Tijdens de cursus gaan we bekijken hoever je daarin kunt gaan, hoe je leert herkennen wat er in welke situatie nodig is: meer woorden, of juist minder.

'Als vertaler moet je niet alleen het Nederlands goed beheersen. Je dient ook een gedegen kennis van de brontaal te bezitten.'

Waarschijnlijk weet je al dat het Fins een taal is waarin één letter verschil de zin een andere betekenis kan geven: Eija ärsytti en Eijaa ärsytti zijn twee heel verschillende dingen. Je moet weten dat noita 'heks' betekent maar ook de partitief meervoud van nuo kan zijn. Tijdens de cursus bekijken we zulke valkuilen, evenals een aantal woorden die veel voorkomen in de Finse literatuur maar waarvoor het soms lastig is een lekkere vertaling te vinden.

Verder besteden we aandacht aan dialect als manier om een personage te typeren. In Finse literatuur wordt dialect vaak op die manier gebruikt, maar Nederlandse uitgevers willen meestal geen dialect in de vertaling zien. Hoe kun je een spreker uit Helsinki dan toch anders laten klinken dan iemand uit Lapland of Savo?

Lesschema

Je volgt eerst de drie sessies van de introductiecursus; vervolgens volg je vier taalspecifieke workshops. Alle sessies duren twee uur.

Leerdoelen

Je hebt uitgebreid kennisgemaakt met het vak van de literair vertaler. Je hebt je beziggehouden met verschillende typen teksten, in verschillende moeilijkheidsgraden, en hebt geleerd de juiste vertaalstrategie toe te passen. Je hebt geleerd vertaalproblemen te herkennen en verschillende oplossingen te beoordelen. Je bent op de hoogte van de verschillende belangen die spelen bij een vertaling en hoe je hier als vertaler mee omgaat.

Relevantie

Na (alleen) deze cursus ben je nog geen literair vertaler, maar weet je wel of het literair vertalen iets voor jou is. Je begrijpt welke linguïstische en culturele elementen een rol spelen bij het vertalen en ontwikkelt de analytische, creatieve en vertaaltechnische vaardigheden waarover een literair vertaler moet beschikken.

Voertaal

Nederlands

Instapniveau

Gedegen kennis van het Fins én vooral ook het Nederlands, interesse in taal en literatuur.

Schrijfopdracht

Bij wijze van opwarmertje vraagt de docent je de volgende zin te vertalen (dit is een korte extra opdracht voor de eerste online meeting, naast het vertaalfragment van ongeveer 250 woorden):

Kadun toisella puolella sijaitsevan parturi-kampaamon ikkunaan kiinnitetty A4-kokoinen paperi lupasi päänahkaa hoitavia shampootuotteita puoleen hintaan.

(Uit Hildur van Satu Rämö)

Upload je vertaling uiterlijk twee dagen voorafgaand aan de eerste online meeting in 'Mijn KTV' en vertel iets over je denkproces tijdens het vertalen. Hoe ben je tot de oplossingen gekomen waarvoor je hebt gekozen?

Vertaalopdracht

Ter voorbereiding van elke les vertaal je een literair fragment van zo'n 250 woorden. Reken daarvoor op minstens twee uur, de tijd die een ervaren literair vertaler er gemiddeld aan besteedt (het Letterenfonds gaat uit van twintigduizend woorden per maand).

De eerste opdracht vertaal je bij voorkeur pas nadat je de introductiecursus over literair vertalen hebt gevolgd.

Je vindt de te vertalen teksten (te zijner tijd) in jouw KTV-account. Je kunt jouw vertaling tot uiterlijk twee dagen voorafgaand aan elke online meeting uploaden in jouw KTV-account.

Annemarie Raas (1968) maakte in 1987 als uitwisselingsstudent kennis met Finland. Na terugkeer in Nederland studeerde ze PR en Voorlichting aan de Nationale Hogeschool voor Toerisme en Verkeer, waar schrijver/docent Johan Diepstraten haar aanraadde de kant van het creatieve schrijven op te gaan. Tijdens de studie Finse taal- en letterkunde in Groningen die daarop volgde, kreeg ze de kans een boek van Arto Paasilinna te vertalen; daarmee was de link tussen haar liefde voor het Fins en het schrijven gelegd.

Er zouden nog vele Paasilinna's volgen. Inmiddels werkt Annemarie al ruim twintig jaar als vertaler van Finse fictie en non-fictie, voor uiteenlopende uitgeverijen. Ze heeft meer dan zestig vertalingen op haar naam staan, van auteurs als Riikka Pulkkinen, Max Seeck, Sofi Oksanen en Pajtim Statovci. Diverse boeken die ze heeft vertaald werden genomineerd voor de Europese Literatuurprijs, en het kinderboek Ik en de Rovers van Siri Kolu ontving een Zilveren Griffel.

In 2020 ontving Annemarie de Finse Staatsprijs voor Buitenlandse Vertalers, die wordt toegekend door het Finse ministerie van Onderwijs en Cultuur.

Aan deze activiteit zijn de volgende punten en kenmerken toegewezen

 

Accreditatie

 

Competenties

Linguïstische en tekstuele competentie, Vertaalcompetentie

Contacturen

14,00

Voorbereiding

 

Vertaalopdracht

4,00

Totaal

18,00

Meer informatie over bijscholingspunten vindt u hier.

Introductiecursus literair vertalen - meeting 1	27 sep. 2023	20:00u. - 22:00u.
Introductiecursus literair vertalen - meeting 2	4 okt. 2023	20:00u. - 22:00u.
Introductiecursus literair vertalen - meeting 3	11 okt. 2023	20:00u. - 22:00u.
Taalspecifieke workshop Fins-Nederlands - meeting 1	27 nov. 2023	20:00u. - 22:00u.
Taalspecifieke workshop Fins-Nederlands - meeting 2	4 dec. 2023	20:00u. - 22:00u.
Taalspecifieke workshop Fins-Nederlands - meeting 3	11 dec. 2023	20:00u. - 22:00u.
Taalspecifieke workshop Fins-Nederlands - meeting 4	18 dec. 2023	20:00u. - 22:00u.

Inloggen webmeetings introductiecursus
Webmeetings zijn interactieve presentaties (live), die ondersteund worden door een PowerPoint-presentatie op je scherm. Tijdens een live webmeeting kun je schriftelijk en/of mondeling vragen stellen aan de spreker.
Uiterlijk 24 uur voor de start van het eerste webmeeting van de introductiecursus ontvang je een instructiebericht m.b.t. het registreren en inloggen voor de webmeetings zodat je deze kunt bijwonen.

Opname
Je ontvangt de opname van de webmeetings van de introductiecursus uiterlijk 24 uur nadat de livewebmeeting heeft plaatsgevonden. Je kunt de opname gedurende 7 dagen afspelen via Mijn KTV. Tijdens de opnames kun je géén vragen stellen aan de spreker.

Inloggen taalspecifieke webmeetings
Uiterlijk 24 uur voor de start van de eerste taalspecifieke webmeeting ontvang je een instructiebericht met betrekking tot het registreren en inloggen op het platform, zodat je de livewebmeetings kunt bijwonen. Webinarmeetings zijn interactieve presentaties (live), die eventueel ondersteund worden door een PowerPoint-presentatie op je scherm. De docent kan de deelnemers in groepjes indelen en aan het werk zetten. Alle deelnemers zijn in beeld door middel van een webcam en kunnen via hun microfoon reageren. 

Tijdens de webmeetings kun je mondeling maar ook schriftelijk vragen stellen aan de spreker. Live deelname is verplicht, er wordt geen opname van deze taalspecifieke meetings gemaakt.

Wat heb ik nodig om een webmeeting bij te wonen?
Om deel te nemen aan deze webmeeting heb je een laptop/computer/tablet met een goede internetverbinding, geluid(sboxen) of een headset nodig én een webcam.

Verplichte evaluatie
Voor de verstrekking van een KTV-certificaat is het vereist dat je
1) de webmeetings van de introductiecursus volledig volgt of binnen 7 dagen de opname volledig bekijkt;
2) de taalspecifieke live webmeetings volledig volgt; én
3) het evaluatieformulier invult. Het evaluatieformulier bevindt zich in Mijn KTV > Cursussen.

NB: Je kunt het evaluatieformulier na afloop van elke meeting invullen en opslaan. Pas na afloop van de laatste meeting stuur je het formulier definitief in.


PRAKTISCHE INFORMATIE