Tolken/vertalen/performen van muziek in NGT

Hanneke de Raaff en Theo Stoop hebben beide ervaring in het tolken/performen van muziek. Theo als dove muziekperformer en Hanneke als muziektolk. Een 'act' van beeldende muziek bezorgt menigeen kippenvel, een lach op het gezicht of zelfs een traan. Maar hoe doe je dat? Hoe zet je dat ene rustig popliedje om naar een passende interpretatie in gebarentaal zodat de tekst en de muziek tot hun recht komen? Of hoe geef je die vette rocksong het stoere gevoel die het verdient? In deze training vertellen Theo en Hanneke alles over hun creatieve proces. In de ochtend richten we ons op verschillende aandachtspunten die een rol spelen bij het vertalen/performen/tolken van muziek naar NGT. Verschillende perspectieven en het werken in een doof-horend team worden ook behandeld. De middag zal in het teken staan van het vertalen van een lied. Je wordt uitgedaagd om het resultaat te presenteren aan de groep. 

Als tolk gebarentaal, of je nu horend of doof bent, kun je in situaties komen waar muziek getolkt moet worden. Denk daarbij aan een bedrijfsfeestje, op een basisschool, een voorstelling in het theater, in de kerk, of tijdens een concert of festival. Muziek komt voorbij in allerlei soorten en maten. Tekstinhoud, tekstbeleving, sfeer van de muziek of juist de beat kunnen facetten zijn die je daarin wilt overbrengen. Hoe kun je dit aanpakken? Dat is niet in één antwoord te vangen.

We bespreken welke factoren er meespelen als je muziek gaat vertalen of direct moet tolken. Hoe pak je het aan met minimale voorbereiding of wanneer er niet bekend is welke muziek er wordt afgespeeld? Welke strategieën kun je daarbij inzetten, of valt er misschien toch iets voor te bereiden zodat je met meer zekerheid een opdracht ingaat?

Tijdens het tolken van muziek, zeker als het gaat om een musical, concert of festival, zul je (vaak) met een collega samen werken. Je werkt in een horend team of in een doof team dat met horende co-tolken werkt. Hoe kun je de samenwerking soepel laten verlopen, hoe werk je als horende co-tolk met de dove tolk door wie je bent aangevraagd? Wat is je rol als co-tolk? En hoe pak je dit aan als dove tolk?

De training richt zich op beeldvorming over dit onderwerp doordat er verschillende perspectieven worden belicht, met respect voor elkaars mening. We gaan ons verbreden binnen competenties die noodzakelijk zijn om als tolk optimaal te kunnen functioneren wanneer je wordt aangevraagd voor een tolkopdracht waar muziek onderdeel van is. Vaardigheden die je ook kunt inzetten bij onverwachte momenten wanneer muziek spontaan een rol speelt tijdens een opdracht. Wat kun je vooraf regelen om je werk goed uit te kunnen voeren? Maar ook: welke strategieën kun je inzetten op het moment zelf? Hoe kun je elkaar optimaal ondersteunen als je in een team werkt?

Deelnemers krijgen in de middag handvatten aangereikt voor het vertalen van een lied: van een basisvertaling maken tot het bijschaven van de vertaling. Maar ook het aangaan van vertaaluitdagingen die in iedere tekst wel te vinden zijn, zoals hoe om te gaan met dubbele betekenissen in de tekst en welke interpretatie kies je dan? Welke vrijheden heb je hier wel of niet in?

Ook als  tweedaagse te boeken in combinatie met 'Tolken/vertalen/performen van muziek in een taalvariatie'

Lesschema

Deel 1: 09.30-11.00

1. Kennismaking:

  • Ervaringen delen.
  • Motivatie delen.

2. Muziek tolken/Muziek performen:

  • Verschillende perspectieven.

3. Prakijkvoorbeelden:

  • Video Hanneke.
  • Video Theo.

4. Wat komt erbij kijken in de praktijk?

  • Verschillende situaties.
  • Verschillende taalregisters.
  • Verschillende klanten.
  • Verschillende opties tot voorbereiden.
  • Verschillende werkplekken.
  • Verschillende aanpak op de werkvloer.

5. Teamtolken/Co-tolken:

  • Verschillende soorten teams waarin je kunt werken.
  • Co-tolken: ervaringen/aanpak.

Deel 2: 11.15-12.45

6. Aan de slag met een lied uit de reader:

  • Betekenis en beeldvorming van de boodschap onderzoeken.
  • Zoeken naar oplossingen.
  • Ritme, beweging en tolken samenvoegen.
  • Feedback.

Deel 3: 13.30-15.15

7. Aan de slag met het lied dat is voorbereid:

  • Betekenis en beeldvorming van de boodschap onderzoeken.
  • Zoeken naar oplossingen.
  • Ritme, beweging en tolken samenvoegen.
  • Feedback.

Deel 4: 15.30-17.30

8. Verder uitwerken van nummer:

  • Eigen maken van het nummer.
  • Oefenen.

9. Uitvoeren van het nummer

10. Afronding

Leerdoelen

De deelnemer:

  • is op de hoogte van praktische zaken omtrent het vertalen/performen/tolken van muziek.
  • is op de hoogte van verschillende perspectieven omtrent het tolken en/of performen van muziek.
  • is op de hoogte van verschillende manieren van samenwerken tijdens een muziektolkopdracht/muziekperformance.
  • ontdekt verschillende keuzes die gemaakt kunnen worden wanneer je muziek moet gaan vertalen/performen/tolken naar NGT.
  • ontwikkelt strategieën die ingezet kunnen worden bij vertaaluitdagingen in tekst en/of muziek.
  • doet ervaring op in het weergeven van de muziek door beweging, ritme en tekst samen te voegen.
  • krijgt inzicht in het vertaalproces bij muziek door ervaring op te doen en te ontdekken wat toepasbaar is voor zichzelf.
  • wordt uitgedaagd om het lied voor de groep te presenteren.

Relevantie

De relevantie van deze training is gelegen in de ontrafeling van het proces dat tot een vertaling leidt. Hiermee wordt het vertalingsproces inzichtelijk en opgedeeld in stapjes. Het geheel wordt daarmee iets minder groots en de drempel om de uitdaging aan te gaan minder hoog. Je weet waar te beginnen en wat de volgende stap is. Omdat je aan de hand genomen wordt en ook andere collega’s bezig ziet, word je geïnspireerd en kun je kwaliteiten en capaciteiten van jezelf onderzoeken en daarop opbouwende feedback krijgen. Ruimte voor samenwerking is tevens iets wat op te zoeken valt binnen deze training. Denk hierbij ook aan het co-tolken met een dove tolk, kun je hierin in de toekomst iets betekenen? Eveneens ligt de relevantie binnen je dagelijkse werk als tolk waarbij de tekst en de sfeer van een lied mee kan worden genomen in een zo goed mogelijke vertaling waardoor de dove tolkgebruiker ook kan aanhaken als er binnen een gesprek daarop wordt ingehaakt.

Voertaal

De voertaal tijdens de training is NGT. 

Instapniveau

Elke gediplomeerde tolk NGT-NL kan deelnemen aan deze training. 

Vertaalopdracht

De deelnemers kunnen vooraf ‘inschrijven’ op een liedje en bereiden dit thuis voor. De deadline voor het inschrijven is donderdag 20 november 2025. Daarna kan de keuze niet meer worden gewijzigd. Tijdens de training gaan deelnemers die hetzelfde liedje gekozen hebben, met elkaar het vertalingsproces aan de hand van verschillende stappen doorlopen. Het samenwerkingsproces wordt door de trainers gecoacht en begeleid aan de hand van oefeningen. De trainer zorgt voor een sfeer van vertrouwen en respect zodat iedere deelnemer op aangename wijze een stap kan zetten in diens ontwikkeling. Aan het einde van de training presenteren we de nummers aan elkaar. Heeft niemand anders jouw nummer gekozen dan kan het zijn dat er aan jou wordt gevraagd of je bij een andere groep wilt aansluiten. Dit zal één week voor de start van de training met je worden gecommuniceerd per mail.

  • Beluister/bekijk het liedje/tekst dat je gekozen hebt minimaal 5 keer in de week voorafgaand aan de training.
  • De songteksten zijn toegevoegd aan de cursusmap in Mijn KTV. Controleer of jouw gekozen tekst klopt.
  • Verdiep je in de tekst of in de artiest.
  • Let op, ga geen andere gebarentaalvertalingen opzoeken.
  • Tast de sfeer af van het nummer, ontrafel de zanglijn indien mogelijk.
  • Bestudeer de terminologie en breid je gebarenlexicon uit (zo nodig).
  • Maak een begin met een vertaling naar NGT.
  • Arceer vertaaluitdagingen in de tekst.
  • Formuleer 2 vragen die je graag aan de songtekstschrijver zou willen stellen.
  • Bedenk wat de schrijver met dit liedje wil overdragen, wat diens boodschap is.

Muzieklijst waaruit gekozen kan worden.

Gnarls Barkley: Crazy

o    https://www.youtube.com/watch?v=msrkhrdQHLU

Maan & Snelle: Blijven Slapen

o    https://www.youtube.com/watch?v=PUyfVvAJyTo

Vuur: Your Glorious Light Will Shine – Helsinki

o    https://www.youtube.com/watch?v=AC_aHRZOqiA

Froukje: Onbezonnen

o    https://www.youtube.com/watch?v=pjSdaWCHE9E

Trinity: Ik wens jou

o    https://www.youtube.com/watch?v=eCmv5xgfJSQ

Coldplay: O

o    https://www.youtube.com/watch?v=M1-sbzj8t0k

Overige materialen die de deelnemers moeten meenemen naar de training:

  • Smartphone of iPad (eventueel met koptelefoon).
  • Eventueel een statief voor iPad of telefoon.
  • Het is handig als je kan inloggen op de app van het Nederlands Gebarencentrum.
  • Bluetooth speaker als je die tot je beschikking hebt, is geen must.
  • App Slido installeren op je mobiele telefoon of iPad. Inloggen niet noodzakelijk. Zie https://www.slido.com/

Hanneke de Raaff werkt sinds 2010 als Tolk Nederlandse Gebarentaal en heeft tijdens haar afstuderen deelgenomen aan de Opleiding Visuele Muziek van 1.2.Communicate. Ze tolkt met regelmaat theatervoorstellingen en verschillende bands tijdens concerten en op festivals. Bijna iedere muzieksoort vindt ze leuk om te doen, want elke stijl heeft zo zijn uitdagingen en die gaat ze graag aan. Ze heeft vroeger veel gedanst en is een echte muziekliefhebber. Dat helpt enorm in haar werk als muziektolk. Moet er muziek getolkt worden die afwijkt van mainstream muziek, dan weten de meeste mensen haar te vinden. Op het podium staan voelt voor haar als thuiskomen. Muziek is haar passie en hoe mooi is het dat ze intensief met muziek bezig mag zijn, ondanks dat ze geen muzikant is.

Theo Stoop is Dove tolk Nederlandse Gebarentaal. Theo groeide op in een horend gezin met veel muziek. Hierdoor ontstond z'n passie voor muziek. Oorspronkelijk is hij begonnen als dove zanger en performer met gebarentaal. Het vertalen van muziek in de kerk was zijn startpunt en nu is hij een van de vaste gebarentolken van The Passion op tv. Inmiddels is hij ook te zien bij Sencity en zat hij in de clip 'Jij Hoort Bij Mij' van Flemming. Hij heeft zelfs live '40-45, de Musical' vertaald als dove performer. Hij staat bekend om z'n elegante en duidelijke gebaren en brengt de muziek over via zijn mimiek en via elke vezel van z'n handen, hoofd en hart. 

Aan deze activiteit zijn de volgende punten en kenmerken toegewezen

 
Accreditatie
 
Competenties
Tolkcompetentie
Contacturen
6,00
Voorbereiding
 
Totaal
6,00
 
Accreditatie
 
Doelgroepen
Tolken NGT, Dove tolk NGT
Nummer activiteit
34879
Categorie
 
Contacturen
6,000
Totaal
6,00

Meer informatie over bijscholingspunten vind je hier.

LOCATIE

KTV-hoofdkantoor
Meinsstraat 2
3862 AE  Nijkerk

Routebeschrijving

 

PRAKTISCHE INFORMATIE
  • Maximaal 14 deelnemers
  • Ontvangst en registratie vanaf 9:00 uur. De trainingsdagen starten om 9.30 uur en eindigen om 17.00 uur. 
  • Voor informatie over overnachtingsmogelijkheden in Nijkerk klik je hier.
  • Deelnemers ontvangen voor aanvang eventueel beschikbare digitale bestanden in Mijn KTV. Als je het prettig vindt om de bestanden uitgeprint te hebben, dan adviseren wij je deze zelf van tevoren uit printen. Om milieubewuste redenen (papierbesparing) zal KTV de bestanden niet meer uitprinten.
Datum: 29 november 2025
  • PE 6
  • van 09:30 tot 17:00
  • 310,- (excl. BTW)
  • Nijkerk