Telefonisch tolken:

Afgelopen najaar gaf ik voor het eerst de training ‘Telefonisch tolken: wat maakt het lastig?’. Best spannend om weer een nieuwe training uit te rollen!

Het belangrijkste vond ik om echte tolksituaties neer te zetten. Tolksituaties die de deelnemers zelf als ‘lastig’ hadden bestempeld en te ervaren wat er dan precies zo lastig is en hoe een tolk zo’n situatie op een betere manier – door het anders aan te pakken – het heft in hand kan houden. Om de tolkverhalen tijdens de training enigszins in te perken, had ik de deelnemers van tevoren al na laten denken over ‘lastige tolksituaties’.

Ik had een prachtige PowerPointpresentatie gereed en gebruikte uiteindelijk alleen de eerste drie dia’s. De deelnemende tolken hadden natuurlijk alsnog heel veel ervaringen te delen. Ik moest al snel stevig aan het stuur gaan zitten om de tolkervaringen om te zetten in een productieve leerervaring. Spontaan kwam het idee op om eens met ogen dicht een ‘indrukanalyse’ van iemands stem te maken. Een deelneemster schreef naderhand: “Ongelooflijk hoeveel je daar uit kunt destilleren! Ook al zie je iemand niet in persoon, toch kun je als luisteraar al zo veel halen uit de stem, uitspraak van de taal, alsook toonhoogte, intonatie c.q dictie. Meteen vormt zich bij die stem een bepaald beeld van o.a. het uiterlijk, leeftijd, gebied/streek van herkomst, opleidingsniveau, etc.”. Mooi hoe iedereen dit ervaarde en in de trainingssfeer kwam.

Na de ochtendpauze had iedereen zijn ‘meest lastige telefonische tolkdienst’ voor ogen en was de trainingsacteur gearriveerd. De telefoon kon aan! In een apart kamertje zaten de gespreksvoerders en in de trainingszaal de tolkentelefoon. De spanning stijgt zichtbaar in de groep. Wie gaat als eerste? Wat gaat die gekke acteur doen? Hoe vinden collega’s mij tolken? Moet dit echt, zo in de zaal open en bloot tolken? Ja. Om te leren om anders te gaan tolken dan je gewend bent, moet je uit je comfortzone treden. Moet je struikelen, herhalen, verbeteren, voelen of het werkt en ervaren dat het werkt!

Het bijzondere aan het tolkenberoep is de balans tussen bescheidenheid en assertiviteit. De kunst om die balans op professionele wijze te behouden, maakt dat je enerzijds het gesprek bij de gespreksvoerders kan laten en anderzijds kan optreden als je gehinderd wordt in de uitvoering van je taak. Ik vind het ontzettend interessant om tolken hierin te begeleiden en bewust te maken van de kantelingen die hen uit die balans halen.

En wat werden er mooie tolksituaties neergezet: doordravende sprekers, gespreksvoerders die wegliepen, meerdere mensen in de gesprekskamer terwijl de tolk dat niet wist, de mening van de tolk werd gevraagd, mompelende en warrige sprekers, etc. Iedereen oefende op zijn eigen niveau, pakte de aangereikte handvatten goed aan en wist zichzelf te ontstijgen. Een deelnemer schreef op de evaluatie: “Ik heb echt een leuke en erg leerzame dag gehad, die me veel gebracht heeft. Dank jullie wel!!”. Datzelfde geldt ook voor mij!

Op 17 april hoop ik deze training opnieuw te geven aan een groep ervaren of minder ervaren tolken. Maakt niet uit in welke taal. Je bent van harte welkom!

https://www.ktv-kennisnet.nl/nl/cursus/telefonisch-tolken/1973