Wat ‘Dutch' is, dat deugt niet (opname)

In het Engels is Dutch daarmee een van de drie nationaliteiten die het vaakst op een negatieve manier gebruikt worden; de andere zijn Irish en French. (Uitgesproken positieve uitdrukkingen zijn schaars.)
Hoe is dat historisch te verklaren? Waar en wanneer hebben de Dutch die reputatie opgebouwd. Wat deden ze, en wie waren die lui eigenlijk? En moeten wij, de Dutch van nu, ons daar druk over maken?

Waarom is dit voor vertalers en tolken van belang?
Het aantal uitdrukkingen dat in niet-specialistische Engelse teksten van nu met enige regelmaat opduikt, is maar een fractie van die genoemde 500 – hoogstens enkele tientallen. Daaronder zijn uitdrukkingen als if (so and so), then I’m a Dutchman, double Dutch, Dutch treat, Dutch reach, the Dutch model, Dutch disease, dutchie en Dutch oven (die laatste in minstens drie betekenissen). Maar in 20e-eeuwse teksten kunnen er meer opduiken, en in 19e-eeuwse nog meer. Zo vinden we bij Dickens Dutch clock, Dutch drops en Dutch doll. En ook in vakjargon – van metselaars, tuinders, typografen, economen, noem maar op – heeft Dutch vaak een idiomatische betekenis.

Zelfs buiten de vaste verbindingen is Dutch als woord minder neutraal dan pakweg Danish of Dominican. Dutch heeft een lading, net zoals bij ons het woord Balkan die heeft. En die lading is zelden complimenteus. Stilistisch gezien zijn de woorden ‘Nederlands’ en Dutch daarom niet altijd elkaars vanzelfsprekende ideale vertalingen.

Leesopdracht

De lezing vergt van de deelnemer geen speciale voorbereiding. De inhoud is gebaseerd op het boek De Dutchionary, dat in de boekhandel te koop is.

Gaston Dorren is een Nederlandse taaljournalist. Zijn bekendste boeken zijn Lingua, over de talen van Europa, en Babel, over 20 grote wereldtalen. Dat laatste is bekroond met de Onze Taal/ANV-Taalboekenprijs 2019. Lingua en Babel zijn beide ook verschenen in het Engels, Duits, Spaans, Italiaans, Russisch, Pools, Mandarijn en een reeks kleinere talen. Hij heeft Babel zelf uit het Engels in het Nederlands vertaald. De Dutchionary · Woordenboek van al wat Dutch is (Pluim, 2020) is zijn jongste publicatie.

Aan deze activiteit zijn de volgende punten en kenmerken toegewezen

 

Accreditatie

 

Competenties

Linguïstische en tekstuele competentie

Contacturen

1,25

Voorbereiding

 

Totaal

1,25

Meer informatie over bijscholingspunten vind je hier.

Details van deze opname:

Je ontvangt na aankoop van de opname een link waarmee je gedurende 7 dagen de opname kunt openen en afspelen.

Duur: 1 uur en 14 minuten
Beschikbaarheid: 7 dagen na aankoop
Documentatie: Er is geen hand-out bij deze opname beschikbaar.
Aantal PE: 1,25
Certificaat van deelname: ja, per e-mail

Hoe werkt het?

'Inhoudelijk boeiend en origineel. Veel voorbeelden die goed werden uitgelegd, evenals de historische feiten. Dorren heeft duidelijk veel werk gestoken in het verzamelen van alle voorbeelden en het onderzoeken van eventuele locale verschillen in het gebruik van die begrippen en de ontwikkeling ervan.'

'Ik vond de inhoud erg interessant. Er werden veel voorbeelden genoemd (Dutch twins, Dutch bingo, Dutch comfort) die heel leerzaam waren en een mooi beeld schetsen van hoe Nederland werd/wordt gezien. De culturele perceptie vond ik bijzonder interessant.'

'Gaston heeft duidelijk onderzoek gedaan naar al die uitdrukkingen. Hij weet veel, en hij zet tegelijkertijd de hersenen van de deelnemers aan het werk. Gaston staat ook open voor suggesties uit de vertaalwereld.'